Continuiamo con la seconda parte dell’articolo curato in lingua sardo-campidanese da Bruno Orrù.
Un’invocazione per ogni occasione: “i Brebus”.Per accedere alla prima parte dell’articolo cliccare qui.
Ricordiamo che gli interessati possono accedere gratuitamente ai contenuti dell’intera rubrica in lingua sardo-campidanese “Ajo’ a fuedhai” (racconti e lezioni di grammatica) cliccando qui.
Sa cida passada eus nau ita sunt is brebus e ndi eus biu una sida. Oi ndi bieus unus atrus cantus, po cumprendi comenti su sardu fudi avessu a manixai e resai is brebus, po donnia ocurrentzia. No nci fit parti de sa vida, de su traballu o de sa dì chi no teniat is brebus aposta. Totu fiat un’ammesturu de sa religioni catolica cun is bruscerias antigas, aici, cometi podeus biri in is brebus po sa cosa perdia o furada, is santus e is Angelus, sunt ammesturaus cun frastimus no de pagu contu:
Brebus contras a su striamentu
Mali andat andat mali / Pongu s’acua ghetu sali / Fogu de sànguni scallentau / Sànguni in fogu chi t’at striau? / Santu Giuanni cala unu momentu / Ca ndi tiraus custu stiamentu / Cun totu is Angilus ingiriaus / Custu striamentu ti ndi tiraus / Santu Larentzu in su mes’e austu / Su striamentu ndi tiraus custu / Innoi sa stria no nci passit prus / Maria e Giusepi impari a Gesus.
Custus brebus beniant serraus resendi tres Pater – Ave – Gloria e su Creu.
Brebus de resai contras a S’Achili
S’achili, dis prima de oi, candu si ndi agatant in cantidadi, fit timia e arrispetada, ca poita fit unu perigulu mannu po is tallus de brebeis, ecu poita sa necessidadi de tenni una mescina po dha tenni ai largu de su bestiamini.
Sa mescina po s’achili si depiat fai a s’obrescidroxu, su meìgheri si depiat ponni cun is peis in s’acua de s’arriu e faci a su soli chi scabidhàt, acapiàt a istrintu algunus cambixedhus cun corrias de pedhi e naràt:
Achili tzerriu, achili biu / in custu logu no fetzast niu, / deu dhu tzerriu cun is peis a modhi / ca tui de cras as a essi fodhi / e ti dhu tzerriu cun su soli in fronti / e tui sparessis de custu monti / de custu monti e de custu pranu / prus in is tallus no fetzast dannu.
Brebus de resai po agatai unu scroxoxu
In custu puntu de atobiada / Benedita siat sa firmada, / Benedita sa lux’e sa luna / Circaimidhi sa fortuna / Po si donai sa saludi / E dognia atra virtudi. / Corpus Santu Amè / Ca in su celu seis su rè / Chi fait in custu momentu / Donaisì custu cuntentu / E po sempiri siat laudau / Gesusu sacramentau.
Custu brebu depiat essi resau in su logu aundi si creiat dhoi fessit cuau unu scroxoxu.
Brebus de resai contras a is pillonis e a is mrexanis
Brutu cani ardenti (*) / no tengast in menti / de tocai sa cosa mia, / No tengat intzimia / Calisisiat pilloni / De si preni su ‘uconi / In terra semenada / In terra traballada. / Sant’Anna cun Maria / Salvai sa robba mia (**)
(*) cani ardenti = cani color’e fogu = mrexani
(**) Gratzia Deledda riportat ca is pastoris cun – sa robba mia- boliant nai su bestiamini miu.
Brebus de resai contras a is pillonis
In custu spuntoni mi pongu deu / Fei chi no calit su cruculeu / Santa Teresa cun San’Antoni / Mi pongu deu in custu spuntoni / Po finas a candu sa messi est groga / Fei chi no passit nemancu carroga, / Innoi m’invocu a sa Trinidadi / De su traballu tenei piedadi / Tenei piedadi de traballu miu / Innoi no passint pillonis de niu.
Custus brebus si depiant resai a mengianedhu, prima chi is pillonis lassessint su niu e di depiat ripiti in dognia spuntoni de su campu e, dognia borta chi si resant is brebus, custus depiant essi sighius de unu Pater Avi e Gloria
Brebus de resai po agatai una cosa perdia o furada
prima de resai custus brebus si resant treixi pater ave gloria, pustis si alluiant treixi làntias e is brebus si resànt po treixi bortas, poi si bessiat a sa ia e si depiat camminai finas a tocai cuatru spuntonis de bias
Antoni de su fogu Santu /Chi ses Santu e cunfessori / Fendi cun su fogu spantu / Est passau su Signiori, / E t’at nau: / Antoni ita fais ingunis? / Treixi fogus apu allutu / Po dognia poburu e dognia sderrutu / E bandu a fai custu pregontu / Su chi apu perdiu agatit prontu / Ma chi invecis est istetiu furau / in sa sua persona dh’agatit cravau. / Chi siat cravau beni e forti / Ma chi no siat po lompi a sa morti, / Santu Antoni e Santa Maria / Feimì agatai s’arroba mia, / A chini sa _____ * mi nd’at pigau / Istrupiau siat agatau / Istrupiau a forti a forti / Ma chi no lompat a punt’e morti / A chini mi nd’at pigau su procedhu / Ancu dhi scallit su xrobedhu / Ancu dhi scallit a forti a forti / Ma chi no lompat a punt’e morti / Sant’anna cun Santa Maria / Feimì agatai sa perdimenta mia
(*) si narat sa cosa chi s’est perdia o chi est istetia furada.

Fonte Immagine: Web